Theo phong tục cổ truyền, đêm giao thừa là khoảng thời gian của sự yên bình, rũ bỏ muộn phiền, cầu mong năm mới may mắn, hanh thông.
Chuyên gia cho biết, vào thời điểm này, gia chủ nên cúng thần linh ngoài trời trước, sau đó mới cúng gia tiên trong nhà. Phần lớn mọi người chuẩn bị 2 mâm cúng: cỗ chay ngoài trời và cỗ mặn trong nhà. Tuy nhiên, cũng có gia đình cúng cỗ mặn ngoài trời.
Từ xưa đến nay, lễ vật vẫn theo quan niệm khả năng bao nhiêu thì bày bấy nhiêu. Quan trọng là lòng thành, tâm hiếu thuận. Dù vậy, mâm cúng giao thừa hàng năm đều có những món ăn truyền thống và lễ vật phổ biến.
Cũng theo chuyên gia, người Việt thường dâng mâm cỗ chay ngoài sân để lễ trời, Phật nhằm tống tiễn năm cũ, đón chào năm mới.
Tùy quan niệm và vùng miền, mâm cúng ngoài trời có thể bày bánh, mứt, xôi gấc, hoa, quả, nhang đèn, trầu cau, rượu, vàng mã… Một số nơi cúng thêm gà luộc ngậm hoa hồng (chọn gà giò hoặc gà thiến cho thanh tịnh), thủ lợn, bánh chưng…
Mâm cúng Giao thừa 2024 ngoài trời
Mâm cỗ cúng ngoài trời gồm có lễ chay và lễ mặn. Bao gồm:
- Mâm ngũ quả (tượng trưng cho ngũ phúc “Phúc - Lộc - Thọ - Khang - Ninh”)
- Xôi
- Bánh chưng
- Gà trống luộc ngậm hoa có màu hồng hoặc đỏ (có nơi dùng thủ lợn)
- Hoa tươi
- Trầu cau
- Rượu, nước
- 1 đĩa gạo
- 1 đĩa muối
- 5 ngọn nến
- Hương (3 nén hoặc 5 nén)
- Quần áo, mũ nón thần linh
Mâm cúng Giao thừa 2024 ở trong nhà
Nghi thức cúng trong nhà là lễ cúng Tổ tiên, lễ cúng Thổ Công, vị thần cai quản trong nhà.
Mâm cỗ cúng Giao thừa trong nhà tương tự như mâm cúng ngoài trời chỉ khác là sẽ không có quần áo, mũ nón thần linh.
Đối với mâm cỗ mặn sẽ có: Bánh chưng, Giò, Chả, Xôi gấc (hoặc xôi các loại), Thịt gà, Rượu (bia, thức uống khác).
Còn mâm cỗ ngọt sẽ gồm: Dánh kẹo, mứt Tết, Hoa, Đèn (nến) và Hương.
Một số lưu ý khi cúng Giao thừa 2024
- Thực hiện nghi lễ cúng ngoài trời trước rồi mới đến cúng trong nhà.
- Giờ cúng đẹp nhất là 0h, ngày 1/1 âm lịch của năm.
- Mâm cúng cần phải được chuẩn bị đầy đủ và bê ra trước giờ Giao thừa.
- Mâm lễ cúng ngoài trời nên đặt ở hướng Bắc (cúng Thượng Đế) hoặc hướng Đông (cúng Thiên Tử là vua) tùy theo từng gia đình.
- Chuẩn bị bài văn khấn Giao thừa 2024 kỹ lưỡng.
- Trang phục của người thực hiện nghi thức cúng cần phải gọn gàng, tươm tất.
- Giọng đọc văn khấn giao thừa to, rõ ràng, mạch lạc
- Khi cúng cần thành tâm, không vừa cúng vừa nói chuyện riêng.